Human capital en waardecreatie

5 tips voor Human capital en waardecreatie

Bij de waardering van een bedrijf wordt het personeel vaak primair als kostenpost benaderd

Zonde, zegt Sander Oude Luttikhuis van Capax Capital Partners. “ Er is veel winst te behalen als men oog heeft voor de waarde die human capital toevoegt en de organisatie zo inricht dat hun potentieel optimaal wordt benut.”

Menselijk kapitaal is de som van de kennis, de competenties en de sociale en persoonlijke vaardigheden die in het bezit zijn van medewerkers. Ondernemers staan er volgens Oude Luttikhuis onvoldoende bij stil dat dit het kapitaal is waarmee een organisatie waarde realiseert. Oude Luttikhuis doceert corporate finance en business valuation aan onder meer Nyenrode Business University en telt onder zijn studenten veel HR-professionals. “De HRM-afdeling wordt door het bestuur van een onderneming nog vaak gezien als de groep die de jaarlijkse picknick organiseert.  Dat is erg. Ik heb voor verschillende bedrijven geanalyseerd aan welke knoppen je moet draaien om de economic value added (EVA, de aandeelhouderswaarde, red.) zo hoog mogelijk te krijgen. Dan zie je dat human capital een belangrijke economische waardedrijver is en grote invloed heeft op de EVA.” 

Zonder talent geen waardecreatie

De drie hoofdactiviteiten in iedere onderneming zijn operations, investments en finance. “Feitelijk ben je bij elk daarvan afhankelijk van het talent dat je binnenboord hebt,” meent Oude Luttikhuis. “Is het talent in staat om voldoende omzet te genereren, investeringsprojecten te selecteren en tot een goed einde te brengen en de kapitaalmarkt te doorgronden voor tijdige en passende financieringsoplossingen?” HRM moet je dus in een vroeg stadium bij bedrijfskundige vraagstukken betrekken. En zeker ook bij een acquisitie of verkoop, vindt Oude Luttikhuis. Hij heeft vijf tips voor ondernemers die zich voorbereiden op een bedrijfsverkoop.

I. Human capital en waardecreatie door gelaagdheid in je personeelsbestand

“Het eerste waar bedrijven bij economische neergang op bezuinigen, is de rekrutering van junioren. Dat is niet verstandig. Je lost daar op korte termijn misschien een liquiditeitsvraagstuk mee op, maar de vraag is of je op de lange termijn niet aan waardevernietiging doet. Het is belangrijk dat je personeelsbestand in evenwicht is, met juniors, mediors en seniors. Investeer je tijdelijk niet in recruitment? Dan mis je op den duur een laag belangrijke medewerkers die vers aangesloten is bij wat er speelt in de wereld buiten je organisatie.” 

II. Laat zien dat je hebt geïnvesteerd in talent en pitch erover

“Mensen zijn het gezicht van je onderneming en bepalend voor het succes en de performance. Belicht dus in het verkoopmemorandum welke inspanningen het bedrijf heeft verricht bij de werving, selectie, training en het behoud van talent. Ook in het onderhandelingstraject kun je benadrukken dat je goed zorgt voor je medewerkers. Wijs bijvoorbeeld op de uitkomst van medewerkers tevredenheidsonderzoeken.”

III. Schenk aandacht aan de softe kant van het overnameproces

“Voorkom dat je beste mensen vertrekken tijdens de onzekerheid die komt kijken bij fusies en overnames. Betrek je medewerkers in een vroeg stadium bij de plannen. Wees transparant, oprecht en duidelijk. Zorg voor een goede landing van je medewerkers na de verkoop.”

IV. Onderzoek welke medewerkers cruciaal zijn voor het bedrijf

“Als je wilt voorkomen dat je beste mensen vertrekken, moet je wel weten wie dat zijn. Inventariseer op welke mensen het bedrijf drijft. De komende jaren zal business intelligence (BI) bij de slimme ondernemers een revolutionaire rol gaan spelen. In sommige organisaties is er een sterke band tussen klanten en specifieke medewerkers. In de logistieke sector bijvoorbeeld zijn contracten vaak gekoppeld aan sleutelmedewerkers. Valt deze persoon weg, dan bestaat het gevaar dat de klant ook wegvalt.”

V. Zorg dat secundaire arbeidsvoorwaarden vriendelijk op de balans staan

 “Secundaire arbeidsvoorwaarden zoals pensioenen, vakantiedagen en uren zijn altijd een onderhandelingspunt bij overnames. Ik heb meegemaakt dat bedrijven onverkoopbaar bleken vanwege tonnen aan pensioengelden waarvoor wel een voorziening was getroffen maar waarvoor geen cash was. Zorg er in een vroeg stadium voor dat dit vriendelijk op de balans terechtkomt en geen struikelblok kan vormen in het verkoopproces.” 

VI. Human capital en waardecreatie zorgt voor laag ziekteverzuim 

Voor de potentiële koper van een onderneming geldt overigens net zozeer dat het menselijk kapitaal de aandacht moet krijgen die het verdient, benadrukt Oude Luttikhuis: “Bekijk dus het salarisgebouw en of het bedrijf beschikt over een goede samenstelling van medewerkers. Onderzoek of er veel opgebouwde vakantiedagen zijn door overwerk en vraag informatie op over ziekteverzuim en personeelsverloop. Uit onderzoek blijkt dat een consultant gemiddeld twee of drie jaar voor hetzelfde bedrijf werkt. Is dat in dit bedrijf zes jaar? Dan zegt dat iets over de kwaliteit van de organisatie en die kun je vertalen naar een hogere economische waarde.”

Drs ing. Sander Oude Luttikhuis is partner bij Capax Capital Partners en helpt bedrijven bij verkoop hun economische waarde inzichtelijk te maken.

Bron: Van waarde december 2018